U cilju podsticanja zapošljavanja, sa početkom primene od 1. marta 2022. godine, uvedena je poreska olakšica za poslodavce koji zapošljavaju nova lica.
1. U čemu se ogleda poreska olakšica
Poslodavac koji zasnuje radni odnos sa novozaposlenim licem, oslobađa se obaveze plaćanja 70% obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade i obaveze plaćanja 100% doprinosa za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje na teret zaposlenog i na teret poslodavca, za zaradu tog novozaposlenog lica isplaćenu zaključno sa 31. decembrom 2024. godine.
Doprinosi za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje za novozaposleno lice, za koje se ostvaruje pravo na oslobođenje od plaćanja doprinosa, plaćaju se iz budžeta Republike Srbije. Za potrebe ostvarivanja prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja smatraju se plaćenim u momentu dospelosti.
2. Ko ima pravo na poresku olakšicu
Pravo na korišćenje poreske olakšice za novozaposlena lica mogu da ostvare:
pravna lica;
preduzetnici, preduzetnici paušalci, preduzetnici poljoprivrednici;
predstavništva;
ogranci stranog pravnog lica.
3. Ko se smatra novozaposlenim licem
Novozaposlenim licem smatra se lice koje:
1. u periodu od 1. januara 2019. godine do 28. februara 2022. godine nije imalo status:
– osiguranika zaposlenog,
– osiguranika samostalnih delatnosti kao preduzetnik, odnosno
– osiguranika samostalnih delatnosti koji je osnivač odnosno član privrednog društva koji je u radnom odnosu u privrednom društvu čiji je osnivač odnosno član,
a koje je status:
– osiguranika zaposlenog, odnosno
– osiguranika samostalnih delatnosti koji je osnivač odnosno član privrednog društva koji je u radnom odnosu u privrednom društvu čiji je osnivač odnosno član,
steklo u periodu od 1. marta 2022. godine do 31. decembra 2022. godine zasnivanjem radnog odnosa kod poslodavca koji koristi poresku olakšicu, ili kod drugog poslodavca
i
2. koje ostvaruje mesečnu zaradu veću od 76.500 dinara;
Ograničenje najvišeg iznosa zarade novozaposlenog lica nije propisano.
Za korišćenje prava na poresku olakšicu, nije neophodno da je lice pre zasnivanja radnog odnosa bilo u evidenciji Nacionalne službe za zapoljavanje kao nezaposleno lice.
4. Ko se ne smatra novozaposlenim licem
Novozaposlenim licem ne smatra se lice koje je od 01. januara 2019. godine imalo status korisnika:
– starosne,
– prevremene starosne ili
– invalidske penzije.
5. Kako se ostvaruje pravo na poresku olakšicu
U periodu korišćenja prava na navedenu olakšicu, poslodavac je dužan da podnese poresku prijavu PPP-PD u kojoj je iskazana zarada i druga primanja koja imaju karakter zarade novozaposlenog lica.
Pravo na oslobođenje prikazuje se tako što se u poreskoj prijavi u polju 3.6-šifra vrste prihoda, kao numerička oznaka za OVP-oznaka vrste prihoda, OL-olakšica i B-staž osiguranja koji se računa sa uvećanim trajanjem, unosi:
– 101 37 0 za zaradu i druga primanja koja imaju karakter zarade novozaposlenog lica, bez staža osiguranja koji se zaposlenom računa sa uvećanim trajanjem.
Ukoliko se zaposlenom računa staž sa uvećanim trajanjem, u zavisnosti od uvećanja staža unose se oznake i to:
sa uvećanim trajanjem 12/14 – 101 37 1
sa uvećanim trajanjem 12/15 – 101 37 2
sa uvećanim trajanjem 12/16 – 101 37 3
sa uvećanim trajanjem 12/18 – 101 37 4
– 102 37 0 za zaradu zaposlenog upućenog na rad u inostranstvo – novozaposlenog lica, bez staža osiguranja koji se zaposlenom računa sa uvećanim trajanjem.
Ukoliko se zaposlenom računa staž sa uvećanim trajanjem, u zavisnosti od uvećanja staža unose se oznake i to:
sa uvećanim trajanjem 12/14 – 102 37 1
sa uvećanim trajanjem 12/15 – 102 37 2
sa uvećanim trajanjem 12/16 – 102 37 3
sa uvećanim trajanjem 12/18 – 102 37 4
– 202 37 0 za naknadu zarade novozaposlenog lica zbog bolesti ili povrede van rada, zbog bolesti ili komplikacija u vezi sa održavanjem trudnoće, zbog propisane mere obavezne izolacije, zbog nege bolesnog, odnosno povređenog člana uže porodice, izuzev deteta mlađeg od tri godine, zbog određivanja za pratioca bolesnog lica;
– 203 37 0 za naknadu zarade novozaposlenog lica za vreme plaćenog odsustva za vreme prekida rada, odnosno smanjenja obima rada do kojeg je došlo bez krivice zaposlenog po članu 116. Zakona o radu.
Napominjemo da se obračun poreza i doprinosa za PIO u poreskoj prijavi PPP-PD iskazuje u iznosu umanjenom za procenat za koji obveznik ima pravo na oslobođenje.
Primer popunjene poreske prijave za isplatu zarade novozaposlenom licu od 150.000 dinara u bruto iznosu, bez staža osiguranja koji se zaposlenom računa sa uvećanim trajanjem:
Polje 3.6 – šifra vrste prihoda………. 101370
Polje 3.9 – bruto prihod………. 150.000
Polje 3.10 – osnovica za porez (150.000 – neoporezivi iznos 25.000)………. 125.000
Polje 3.11 – porez (125.000 x 10% – 70% olakšice)………. 3.750
Polje 3.12 – osnovica za doprinose………. 150.000
Polje 3.13 – PIO (150.000 x 24% – 100% olakšice)………. 0
Polje 3.14 – zdravstvo (150.000 x 10,3%)………. 15.450
Polje 3.15 – nezaposlenost (150.000 x 0,75%)………. 1.125
Napominjemo da se i za vrstu prihoda 102, 202 i 203, poreska prijava popunjava na isti način kao u prikazanom primeru.
Osnovica za obračun poreza umanjuje se za neoporezivi iznos, koji je promenljiv i za 2024. godinu iznosi 25.000,00 dinara. Usklađivanje neoporezivog dinarskog iznosa vrši se svake godine i objavljuje se početkom svake godine u Službenom glasniku RS, a primenjuje se od prvog dana narednog meseca po objavljivanju.
Poreska prijava PPP-PD podnosi se isključivo u elektronskom obliku preko portala Poreske uprave, ePorezi. Za podnošenje ove poreske prijave neophodno je da podnosilac poseduje elektronski sertifikat sa čipom izdatim od strane jednog od sertifikacionih tela u Republici Srbiji. U istu svrhu se mogu koristiti internet kiosci koji postoje u svim u filijalama Poreske uprave.
Takođe, poreska prijava se može podneti bez korišćenja elektronskog sertifikata, korišćenjem eID naloga na portalu eUprava, odnosno mobilne aplikacije ConsentlD i sertifikata u klaudu.
Katalog vrste prihoda sastavni je deo Pravilnika o poreskoj prijavi za porez po odbitku i istom se može pristupiti na Portalu Poreske uprave putem linka: http://www.poreskauprava.gov.rs/pravna-lica/pregled-propisa/pravilnici/6107/pravilnik-o-poreskoj-prijavi-za-porez-po-odbitku.html
6. Kada poslodavac nema pravo na korišćenje poreske olakšice
Poslodavac koji za određeno lice koristi bilo koju vrstu podsticaja koji su uređeni odgovarajućim zakonom, uključujući naknade koje, u okviru programa i mera aktivne politike zapošljavanja, plaća Nacionalna služba za zapošljavanje u skladu sa zakonom kojim se uređuje zapošljavanje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti, osim kada koristi oslobođenje u skladu sa odredbom zakona kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje koja se odnosi na istu vrstu olakšice, po osnovu zasnivanja radnog odnosa sa tim licem nema pravo da za to lice ostvari poresku olakšicu.
7. Pravni okvir
Sve zakone i podzakonske propise kojima se reguliše poreska materija možete pronaći na internet stranici Poreske uprave www.purs.gov.rs
– Zakon o porezu na dohodak građana („Službeni glasnik RS“, br. 24/01, 80/02, 80/02 dr.zakon, 135/04, 62/06, 65/06- ispr., 31/09, 44/09, 18/10, 50/11, 91/11 – odluka US, 93/12, 114/12 – odluka US, 47/13, 48/13 – ispr., 108/13, 57/14, 68/14 – dr. zakon, 112/15, 113/17, 95/18, 86/19, 153/20, 44/21, 118/21, 132/21 – usklađeni din. izn., 10/22 – usklađeni din. izn, 138/22, 92/23 i 116/23 – usklađeni din. izn.);
– Zakon o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje („Službeni glasnik RS“,br. 84/04, 61/05, 62/06, 5/09, 52/11, 101/11, 47/13, 108/13, 57/14, 68/2014 – dr. zakon, 112/15, 113/17, 95/18, 86/19, 153/20, 44/21, 118/21, 10/22 – usklađeni din. izn, 138/22, 92/23 i 115/23 – usklađeni din. izn.);
– Pravilnik o poreskoj prijavi za porez po odbitku („Službeni glasnik RS“, br. 74/13, 118/13, 66/14, 71/14 – ispravka, 14/16, 21/17, 20/18, 104/18, 96/19, 132/21).
Izvor vesti : Poreska uprava, januar 2024.